Foto: Friso Keuris
Reinier van Dantzig, geboren Amsterdammer en eigenaar van 3 horecazaken in Amsterdam, richt zich naast zijn werk als ondernemer al een aantal jaren op de politiek, omdat hij gelooft in gelijke kansen en rechten voor elk mens. Vanuit die overtuiging wil hij zich inzetten voor goed onderwijs voor elk kind en de bestrijding van onverdraagzaamheid. Als stagiair-medewerker begon Van Dantzig zijn politieke carrière bij de Eerste Kamer-fractie van D66, werd daarna bestuurslid van D66 Amsterdam-Zuid en in 2014 gemeenteraadslid van Amsterdam, in 2017 werd hij fractievoorzitter en in 2018 lijsttrekker van D66 in diezelfde gemeenteraad en na de gemeenteraadverkiezingen van 2022 hoopt hij in Amsterdam wethouder te worden. Van Dantzig is in Amsterdam woordvoerder Algemene Zaken, Openbare Orde & Veiligheid, Bouwen & Wonen, Financiën en Toerisme.
Als politicus strijdt Van Dantzig voor meer mogelijkheden op het gebied van sport en cultuur en extra hulp op school voor kinderen in armoede, voor een eerlijkere woningmarkt, voor een verduurzaming van de stad en voor de legalisatie van wiet en xtc, om zo de criminaliteit te kunnen terugdringen. Om deze doelen te bereiken streeft Van Dantzig ernaar om met D66 te groeien naar grootste partij van Amsterdam. Actueel Nieuws vroeg hem naar de uitdagingen waar Amsterdam zich voor gesteld ziet en naar zijn plannen voor de toekomst van Amsterdam.
Wat zijn de belangrijkste thema’s die volgens jou in het nieuwe akkoord echt meer aandacht moeten krijgen?
“Ik denk dat wij in Amsterdam voorop lopen op de grote thema’s, maar je ziet wel dat de uitvoering ingewikkeld is, zeker omdat we in Amsterdam, net als elke gemeente in Nederland, worstelen met de begroting, omdat we te weinig geld krijgen van het rijk voor dingen als jeugdzorg, zorg en het oplossen van het lerarentekort. In Amsterdam is het belangrijk meer betaalbare woningen voor middenhuur en betaalbare koopwoningen voor middeninkomens te realiseren, we zullen met elkaar echt op een andere manier een stad moeten bouwen, we zullen versneld moeten groeien en daarbij alle partners die woningen bouwen moeten gebruiken.
We zullen ook moeten isoleren, ik denk dat daar de grote winst zit de komende jaren voor in ieder geval het energieverbruik. En verder zullen we stevige en ambitieuze afspraken moeten maken over hoe we de klimaatverandering aanpakken. En ook heel belangrijk is natuurlijk het oplossen van het lerarentekort, dat is in Amsterdam essentieel, en er is tot nu toe te weinig aan gedaan.”
Hoe denkt D66 de klimaatdoelstellingen die jullie hebben in Amsterdam te kunnen halen?
“Ik denk dat we onze economie opnieuw moeten inrichten, Amsterdam is nu veel te afhankelijk van de toeristische industrie geworden. We zijn een stad van handel en innovatie en dat moeten we allemaal op het redden van het klimaat richten, dat betekent dat de haven echt een plek moet worden van groene technologie, een bijdrage moet leveren aan de circulaire economie, door veel meer een grondstoffenknooppunt te worden. We zullen op een andere manier aan onze energie moeten komen en dus zoveel mogelijk zonnepanelen en waar het kan windmolens moeten plaatsen. Amsterdam kan op het gebied van klimaatdoelstellingen veel stimuleren, zoals goede subsidie verstrekken voor ondernemers om verregaand te verduurzamen. Daarnaast is het isoleren van woningen essentieel, zodat we ze van het gas af kunnen halen. De uitdagingen zijn legio, we hebben er alleen wel een ambitieuze regering bij nodig en dat lijkt met de twee conservatieve partijen VVD en CDA vooralsnog op dit thema wel erg moeizaam.”
Heeft het landelijke beleid ook veel invloed op het gemeentebeleid?
“Natuurlijk, Amsterdam ligt in Nederland, het landelijke beleid raakt ons ook. Een diepgevoeld besef bij het kabinet over hoe belangrijk steden zijn, dat zit er natuurlijk bij D66 altijd al in, wij kijken naar zowel het platteland als steden. Er zijn ook partijen die vooral naar het platteland kijken, maar wij als D66 hebben de overtuiging dat je voor het oplossen van de klimaatcrisis, de wooncrisis en de kansencrisis en voor de veiligheid van onze kinderen echt moet investeren in steden. Dat is een essentieel inzicht voor Den Haag, anders blijven we ook een roepende in de woestijn. Ik weiger mijn politieke carrière vorm te geven met boze brieven sturen naar Den Haag, zoals sommige wethouders, ik wil dingen veranderen en dat betekent dat je moet samenwerken.”
In een eerder interview met Kemal Rijken heb je gezegd dat D66 vanuit de partijideologie natuurlijk bepaalde oplossingen wil, maar dat jullie los daarvan ook graag met burgers in gesprek willen om te werken aan oplossingen. Kun je daar iets over vertellen?
“Het is, denk ik, goed om je als politicus altijd te realiseren dat je bezig bent met een opdracht die je gegeven is door de mensen die op je stemmen. Dat zijn de mensen die in Amsterdam wonen en mijn ervaring is dat zij heel goed kunnen meepraten over wat voor stad ze willen. Vanuit de politiek moeten wij aan de andere kant duidelijk zijn over wat we willen. Wat wij in Amsterdam willen, zijn burgerberaden, om Amsterdammers mee te laten praten en denken over de beste oplossingen voor klimaatbeleid, over vraagstukken als wat voor stad Amsterdam moet zijn, of we bereid zijn tot meer windmolens, of toch willen kijken of we nog meer in zon kunnen doen, hoe we als Amsterdammer mee willen profiteren van het opwekken van zonne- en windenergie, het zou mij namelijk een lief ding waard zijn dat Amsterdammers dat ook in de portemonnee voelen. Maar ook, over hoe we om gaan met huurders van woningen die geïsoleerd moeten worden, waar we toe bereid zijn, hoe we kunnen zorgen dat het tempo zo hoog mogelijk ligt. Dat zijn allemaal zaken die je met de Amsterdammers moet bespreken.”
In je portefeuille zitten ook de financiën van Amsterdam, de coronasituatie heeft daar natuurlijk ook invloed op gehad. Hoe is de situatie wat dat betreft?
“We hebben in Amsterdam, en dat is echt een compliment voor dit college en onze wethouder financiën, het voor elkaar gekregen Amsterdam qua begroting door de crisis heen te helpen. Je moet je voorstellen dat toen wij de eerste begrotingsbesprekingen tijdens corona deden, we echt gaten hadden in de begroting, er waren nauwelijks of geen parkeerinkomsten, geen toeristenbelasting, terwijl dat voor ons toch de grootste inkomsten zijn. Dat stelde ons voor een grote uitdaging, we hebben naar onze eigen prioriteiten gekeken en bij eigenlijk alles waarvan we dachten dat het niet essentieel was, de pijnlijke beslissing genomen in dat beleid te snijden. We willen een sociale stad blijven, waar iedereen kansen heeft, en kunnen investeren in die ondernemers en de culturele sector die het zwaar hebben, maar alle andere dingen hebben we laten gaan. We hebben ons klimaatfonds zo ingezet dat het ook een banenmotor wordt, maar nog steeds is het worstelen en ook daar ligt natuurlijk een opgave voor de politiek als geheel. Je hoort steeds meer in de politiek, dat het kille bezuinigen van rond 2010 de verkeerde weg was, dat dat echt onze crisis verdiept heeft, maar als we willen investeren als Nederland, dan zal er ook geïnvesteerd moeten worden in steden.”
Massatoerisme is al langer een vraagstuk in Amsterdam, zijn er bepaalde dingen op het gebied van toerisme waar jullie echt mee aan de slag willen, zowel in de resterende als in de nieuwe termijn?
“Amsterdam kan niet zonder bezoekers, zowel vanuit de regio als vanuit het buitenland, dat hebben we nodig, maar waar we echt vanaf moeten, is het sprinkhaantoerisme, van mensen die verkleed als piemel over de Wallen heen rennen, foto’s maken van de vrouwen achter de ramen, kotsen op straat, pissen in een portiek. Dat betekent dat we illegale hotels aan banden moeten leggen en op een andere manier onze stad in de markt moeten zetten. We moeten veel meer met het landelijke toerismebureau samenwerken om te zorgen dat Amsterdam een soort gateway naar Nederland wordt, dat je in Amsterdam landt, misschien een nachtje of twee blijft, maar daarna Nederland verder gaat ontdekken.”
Ook het drugstoerisme is in Amsterdam natuurlijk een belangrijk thema. Hoe kijk je daar tegenaan?
“Ik ben ervan overtuigd dat de toeristen vooral voor de stad komen. We hebben in Amsterdam een progressief drugsbeleid omdat we geloven dat dat het beste is voor de Volksgezondheid en uiteindelijk de wind uit de zeilen neemt van criminelen, maar Amsterdam is geen stad die van God los is en dat betekent dat we goed moeten kijken naar coffeeshops in de binnenstad. Die zitten daar teveel, dat zou minder moeten, daar moeten we ook met coffeeshops over in gesprek. Ik denk dat je het meer kan spreiden en dat het goed zou zijn als rond het Arenagebied ook meer toeristische industrie komt. Wat je niet moet doen in mijn beleving, is de coffeeshops sluiten voor onze bezoekers. Wat je dan zal zien is dat jongens en meisjes in kwetsbare wijken heel makkelijk illegaal geld kunnen verdienen met straathandel en dat wil je voorkomen. Daarmee maak je potentieel levens kapot, dus dat is echt de verkeerde weg en een stap terug in het progressief drugsbeleid van Nederland. Daar zal ik me altijd tegen verzetten.”
In de media wordt veel geschreven over de veiligheidsmaatregelen in Amsterdam, het preventief fouilleren is natuurlijk een vraagstuk, wat vind jij daarvan?
“We hebben in ons coalitieakkoord gezegd dat we preventief fouilleren niet willen, tegelijkertijd heeft de burgemeester haar wens doorgedrukt, wat ik onverstandig vind. In Amsterdam is het een traditie om het veiligheidsbeleid samen met de Amsterdammer vorm te geven, dus ook met de gemeenteraad. Het probleem van preventief fouilleren is dat het etnisch profileren in de hand kan werken, niet alleen doordat het veiligheidsgevoel of het vertrouwen in de politie afneemt, maar ook omdat door hoe de buurten in Amsterdam zijn opgezet, Liselot en Max gewoon minder kans maken om gefouilleerd te worden dan Leroy en Mohammed en dat is wel heel pijnlijk. Als je dan nog de indruk zou hebben dat het preventief fouilleren effectief zou zijn, dan moet je dat natuurlijk altijd overwegen, want wij zijn voor een pragmatisch veiligheidsbeleid, maar we hebben het gedaan in Amsterdam en toen heeft burgemeester Eberhard van der Laan, en dat was toch geen slechte zou ik willen zeggen, gezegd we moeten hiermee stoppen, de opbrengst is veel te weinig en het kost veel politiecapaciteit. Ik denk dat die argumenten nog steeds gelden.”
Zijn er ook veiligheidsmaatregelen die de criminaliteit in Amsterdam kunnen verkleinen, die nog niet genomen zijn, maar als het aan jou ligt wel genomen zouden kunnen worden?
“Amsterdam is de laatste jaren steeds veiliger geworden, de high impact crimes zoals we dat noemen, inbraken, autodiefstallen, straatroven, zijn echt afgenomen. Door de jarenlange war on drugs is er echter veel te weinig geïnvesteerd in recherche en wijkpolitie, waardoor we jongeren echt kwijt zijn geraakt. Met veiligheidsbeleid is het ingewikkelde dat kleine stappen meer oplossen dan grote woorden. Aanpakken en handhaven is nodig, maar je moet goed nadenken over hoe je kunt zorgen dat jongeren niet verleid worden door de criminaliteit, dat ze geen messen willen meenemen naar school omdat ze zich onveilig voelen. Dat betekent dat je moet inzetten op jongerenwerk, op opleiding, op werk dat goed betaalt, dat is een constante strijd. Wat je concreet kunt doen om de criminaliteit te stoppen, is zorgen dat er goede wapeninleverpunten zijn, dat je ouders ondersteunt om te zien wanneer een jongere een misstap maakt en dat je jongerenwerk, zowel online als in jongerencentra echt kansen geeft om de toekomst van jongeren te veranderen. Verder zullen we drugs als groot verdienmodel uit de handen van criminelen weg moeten halen. We zullen moeten reguleren en uiteindelijk misschien wel moeten legaliseren. We leven in een samenleving waarin drugsgebruik voorkomt en we zorgen er nu voor dat criminelen al dat geld verdienen en het vervolgens in ondermijnende activiteiten steken, dat zijn erg zorgelijke ontwikkelingen, die in potentie de neiging hebben Amsterdam stuk te maken.”
Zijn er ook dingen die je op het gebied van veiligheid van de landelijke regering verwacht?
“Wat denk ik essentieel is, zijn politieagenten. We hebben in Amsterdam de ongemakkelijke waarheid dat het aantal politieagenten terugloopt tot ongeveer vijfduizend, wat met soms in het weekend wel 1,5 miljoen mensen in de stad veel en veel te weinig is. We hebben blauw nodig op straat, maar ook recherchecapaciteit is essentieel. We zullen met elkaar altijd de discussie aan moeten gaan over hoe we drugs weghalen uit handen van criminelen, dat is iets wat wij in Amsterdam niet kunnen regelen, daar moet echt een landelijke en maatschappelijke discussie over komen. Daarnaast moet je je voorstellen dat wij in Amsterdam vele demonstraties hebben, die veel politiecapaciteit kosten, die we dan wel moeten hebben. Ik ben voor het recht op demonstreren, dat is een groot goed, maar we vragen het uiterste van onze politieagenten en dat vind ik een slechte zaak. Een extra investering in blauw op straat, meer leraren, en ook in de preventieve kant, nadenken over wat je met verwarde personen doet, dat zal Amsterdam echt veiliger maken. Uiteindelijk komt dat neer op geld, maar ook op meer mensen.”
Zijn daklozen op dit moment een groot probleem in Amsterdam?
“Daklozen zijn nooit een probleem, ze zijn vooral erg tragisch. Ik denk dat niemand voor zijn plezier de straat of de opvanglocaties kiest. Wij zijn een barmhartige stad, dus we gaan hier heel barmhartig mee om, maar wat we met elkaar zullen moeten doen, is ook zorgen voor woningen. Flexibele woningen, het zou goed zijn als mensen wat makkelijker iemand in huis kunnen nemen. We hebben nu te maken met de kostendelersnorm, dat betekent als je iemand in huis neemt dat je gekort kan worden op je AOW of op je uitkering en dat is natuurlijk echt een slechte zaak. Er zijn in Amsterdam veel daklozen en dat is verschrikkelijk, want ik gun ze allemaal een woning en een toekomst.”
Tot slot, waarom zouden de mensen op 16 maart 2022 in Amsterdam op D66 moeten stemmen?
“Omdat D66 een ideeënpartij is, wij zijn een progressieve partij die Amsterdam vooruit wil helpen, die de wooncrisis wil oplossen, daar de beste plannen voor heeft, de klimaatcrisis wil oplossen, daar de meeste ambitie voor heeft en alles op alles zet om te zorgen dat iedereen gelijke kansen heeft.
Bovendien denk ik dat we hebben laten zien dat we met D66 aan het roer de stad gedegen besturen en ook echt zorgen dat we een stad worden van het politieke midden. Dus als Amsterdam je lief is, zou ik heel goed ons verkiezingsprogramma lezen.”