“Als je doet wat je deed, krijg je wat je kreeg.” Een uitspraak die uitstekend past bij de ideeën van Volt. Volt wil namelijk dingen anders gaan doen dan de politiek tot nu toe. Laurens Dassen, de lijsttrekker van Volt is misschien nog niet zo bekend, maar met zijn partij, die samenwerking binnen een verenigd Europa heel belangrijk vindt, zal hij volgens de peilingen bij de komende verkiezingen een Kamerzetel behalen. Voor Actueel Nieuws reden om hem uit te nodigen voor onze serie gesprekken met interessante mensen. Laurens is 35 en groeide als middelste van een gezin met drie kinderen op in Knegsel, een klein Brabants dorp in de buurt van Eindhoven. In Nijmegen studeerde hij Bedrijfskunde en behaalde in 2011 zijn diploma. Uiteindelijk kwam hij daarna terecht bij ABN Amro, waar hij werkte in risicobeheersing, het tegengaan van witwassen en terrorismefinanciering en daarnaast in de innovatieve hoek bij de web- en appontwikkeling. Inmiddels heeft Laurens zijn baan opgezegd en zet hij zich fulltime in voor Volt waarmee hij grote plannen heeft.
Kun je voor onze lezers, die je misschien nog niet kennen, iets over je drijfveren vertellen?
Ik heb altijd wel interesse gehad in wat er zich in de wereld afspeelde, in de internationale betrekkingen, maar ook in hoe de wereld en Europa zich ontwikkeld hebben. De afgelopen jaren maakte ik me steeds meer zorgen over Brexit, Trump, het groeiende nationalisme in Nederland, maar ook in Italië met Salvini en in Duitsland met de AfD. Deze ontwikkelingen baarden mij zorgen, zeker ook vanwege de grote uitdagingen waar me met elkaar voor staan en de kansen die we hebben, die veel beter te behappen zijn op het moment dat je samenwerkt. Om die reden ben ik me gaan verdiepen in politieke partijen, waarbij ik op een gegeven moment een artikel over Volt tegenkwam, waarin werd geschreven over nieuwe energie voor Europa. Vooral die woorden ‘nieuwe energie’, die spraken mij enorm aan. In dat artikel las ik ook dat jonge mensen, van mijn eigen generatie, dingen willen veranderen, onze eigen toekomst vorm willen gaan geven, met een project dat nog nooit eerder is gedaan, namelijk het oprichten van een Europese partij. Met dit project willen ze zorgen dat de politiek die tot nu toe altijd nog nationaal is gebleven, ook echt Europees wordt, grensoverschrijdende uitdagingen vragen immers om grensoverschrijdende oplossingen. Dat vond ik zo inspirerend om te lezen, dat ik me toen meteen heb aangemeld en inmiddels al ongeveer 2 ½ jaar met veel plezier voor Volt werk.”
Je hebt al eerder deelgenomen aan de Europese verkiezingen, daarbij heeft Volt 2% van de stemmen gehaald. Heb je er vertrouwen in dat je nu wordt gekozen in de Tweede Kamer?
“Absoluut! Ik heb me aangesloten bij Volt, omdat het verhaal van een nieuwe generatie in de politiek, een Europese partij die 21e-eeuwse, grensoverschrijdende uitdagingen als klimaat, migratie, veiligheid, sociale ongelijkheid, nu ook corona, grensoverschrijdend wil oplossen, mij aansprak. Wat we nu zien in de Nederlandse politiek, maar ook veel in andere landen, is dat men voornamelijk bezig is met de korte termijn, met het wij/zij-denken, met de waan van de dag. Met Volt willen wij mensen over grenzen heen verbinden om samen te werken om die uitdagingen van vandaag op te kunnen lossen. Het afgelopen jaar hebben wij inderdaad meegedaan aan de Europese verkiezingen, we hebben daarbij in Duitsland een zetel gehaald en in Nederland 2% van de stemmen, zou je dat vertalen, dan zouden dat 3 Kamerzetels zijn. Tegelijkertijd zie je ook dat Volt zich in heel Europa enorm aan het ontwikkelen is en dat steeds meer mensen zich aansluiten. Na die Europese verkiezingen hebben we in Italië, Bulgarije en Duitsland lokale en regionale vertegenwoordigers verkozen gekregen, we zitten inmiddels in 37 gemeenteraden en lokale parlementen en in Nederland gaan we nu voor het eerst meedoen aan Tweede Kamerverkiezingen, nationale verkiezingen. De boodschap van Volt, een positief en toekomstgericht verhaal, blijkt enorm aan te slaan, dus ik ben ervan overtuigd dat we met minimaal 3 zetels dadelijk de Kamer in gaan komen.”
Wat hoop je, naast de EU-standpunten, nog meer te bereiken als je wordt gekozen in de Tweede Kamer?
“Wat ik echt hoop dat we met Volt kunnen bereiken, is dat we een verandering van denken mogelijk maken, dat er niet meer alleen maar vanuit een nationaal perspectief wordt gedacht, maar juist vanuit een Europees perspectief. Dat betekent dat het Nederlands belang niet het tegenovergestelde is van het Europees belang, maar dat het vaak hetzelfde is. Maar daarnaast hebben we ook belangrijke standpunten die we zo goed mogelijk naar voren willen laten komen. Een daarvan is zorgen dat de klimaattransitie flink versneld wordt, wij hebben met Volt een grote ambitie om klimaatneutraal te zijn in 2040. We worden al decennialang gewaarschuwd voor de klimaatcrisis, op dit moment zien we al wat de coronacrisis met ons doet, de klimaatcrisis wordt nog vele malen groter, daar moeten we nu dus echt in gaan handelen, niet alleen in Nederland, maar in heel Europa.
Daarnaast is er ook een belangrijk Nederlands thema, waar we met Volt heel erg op in willen zetten, namelijk het onderwijs. Onderwijs is de basis voor ieder leven en van belang om je dromen in de toekomst te kunnen realiseren. Dat begint al bij 0 tot 4 jaar, daarom willen we kinderopvang gratis maken, zodat alle kinderen er toegang toe hebben, maar ook zodat ze daar de ruimte krijgen om zichzelf te ontwikkelen. Bijkomend voordeel van gratis kinderopvang is daarnaast dat het de participatie van vrouwen in de samenleving ten goede komt. Basisscholen en middelbare scholen moeten weer openbaar en voor iedereen toegankelijk zijn en we willen zorgen dat alle kinderen met een goede maaltijd naar school kunnen gaan. Er is nog veel armoede in Nederland en het kan niet zo zijn dat kinderen met alleen een ongezonde maaltijd op of met een lege maag op school zitten. Daarnaast willen we voor studenten zorgen dat de basisbeurs weer terugkomt en het collegegeld wordt afgeschaft.
Wat we ook heel belangrijk vinden, omdat we leven in een samenleving die wat mij betreft een rechtvaardige samenleving zou moeten zijn, is de situatie van vluchtelingen. Als je ziet wat er aan de rand van Europa gebeurt, op de Griekse eilanden, met name op Lesbos en in het kamp Moria, dan is dat iets waar ik echt de rillingen van over mijn lijf krijg. Ik zou er op het moment dat we met Volt in de Tweede Kamer zitten echt voor willen zorgen, dat we zo snel mogelijk actie ondernemen om de vluchtelingen die onder zeer inhumane omstandigheden vastzitten, met tenten die wegwaaien, slaapzakken die nat worden, kinderen die door ratten gebeten worden, daar weghalen, eerlijk verdelen over Europa en dus ook naar Nederland halen.”
Dan wil ik eigenlijk een ander belangrijk onderwerp uit jullie partijprogramma aansnijden, op dit moment is ook de zorg een groot vraagstuk, hoe zien jullie het zorgbeleid?
“De zorg is natuurlijk zeker een groot vraagstuk. Een van de dingen die door de coronapandemie duidelijk is geworden, is dat we ook op het gebied van gezondheidszorg Europees moeten samenwerken. Op het moment dat corona uitbrak kwamen alle landen met een eigen, nationale reactie. Het was eigenlijk ieder voor zich en dat heeft grote gevolgen gehad. We zijn al heel lang gewaarschuwd voor de mogelijke komst van pandemieën, nu zitten we er middenin en is duidelijk geworden dat we er niet goed op voorbereid zijn geweest. Om die reden moeten we in ieder geval zorgen dat we op Europees niveau gezamenlijk pandemiedraaiboeken hebben, zodat we veel beter voorbereid zijn op wat er in de toekomst gaat gebeuren.”
Moet er volgens jullie ook geïnvesteerd worden in de zorg?
“Absoluut, we moeten in Europa gezamenlijk blijven inkopen op het gebied van medicijnen, zodat we veel beter invloed kunnen uitoefenen op de farmaceutische industrie, maar daarnaast zullen we ook in Nederland veel meer moeten investeren in de gezondheidszorg. Aan de ene kant willen we dat doen door te zorgen dat het zorgpersoneel de beloofde loonsverhoging krijgt, maar tegelijkertijd zullen we ook moeten investeren in innovatie en E-health, om te bereiken dat zowel patiënten als zorgverleners veel beter gebruik maken van die innovaties en hulpmiddelen. Ook heel belangrijk, is inzetten op preventie, zorgen voor gezonde voeding zodat mensen gezond ouder worden. Om die reden is Volt voor de invoering van een suikertax. En daarnaast natuurlijk de aanpak van psychische problemen. Door de coronacrisis zien we dat steeds meer mensen psychisch geraakt worden. Psychische hulp moet veel beter gefaciliteerd worden dan de hulp die nu voorhanden is.”
Op dit moment is sprake van grote wachtlijsten op het gebied van jeugdzorg, hoe wil Volt dat vraagstuk aanpakken?
“In het jongerenplan dat Volt kortgeleden heeft gepresenteerd, is onder andere opgenomen dat we meer willen investeren in het welzijn van jonge mensen. We willen jeugdzorg in het algemeen en de ggz in het bijzonder de ruimte en budget geven om aan de sterk groeiende vraag te voldoen en daarnaast willen we meer samenwerking mogelijk maken met maatschappelijke partners om fondsen te creëren voor lokale netwerken die jongeren ook op andere manieren helpen. De wachtlijsten zijn nu inderdaad ontzettend groot en één op de vijf jongeren geeft aan mentale problemen te hebben door de coronacrisis. Wij willen daarom zorgen dat er goede mogelijkheden voor psychische hulp bij onderwijsinstellingen komen, maar ook dat we juist op dit moment zorgen dat scholieren en studenten weer kunnen sporten, want sport dient als uitlaatklep.”
We hadden het er net al over dat het klimaat bij Volt hoog op de agenda staat, volgens jullie verkiezingsprogramma is kernenergie een bruikbare optie om klimaatproblemen aan te pakken. Zou je iets uitgebreider kunnen vertellen over de klimaatstandpunten van Volt?
“Op dit moment hebben we mondiaal te maken met een klimaatcrisis, waar we al decennia voor worden gewaarschuwd, maar waar nog veel te weinig in gehandeld wordt. Met Volt willen we de ambities wat dat betreft flink verhogen, wij willen in ieder geval in 2040 klimaatneutraal zijn. Om die versnelling en transitie mogelijk te maken moeten we stoppen met groen dromen en gewoon gaan handelen. Dat vind ik zelf het mooie aan Volt, wij zijn progressief pragmatisch en kijken dus niet alleen naar het probleem, maar ook naar de best mogelijke oplossingen. Een van de opties die volgens ons serieus bekeken moet worden, is het gebruik van kernenergie. Ik ben er namelijk van overtuigd dat we de gestelde klimaatdoelen niet gaan halen als we er niet veel meer pragmatisch naar durven te gaan kijken. Klimaatverandering is echt de grootste uitdaging die op ons af gaat komen, dat is een mondiaal probleem dat we dus op zijn minst Europees met elkaar moeten gaan aanpakken. Een ander belangrijk punt daarbij is dat we moeten gaan zorgen dat Europese energienetten veel beter met elkaar gekoppeld worden. Als er in een bepaald land een overschot aan duurzame energie is, moeten we dat in een ander land kunnen gaan gebruiken. Wij willen met Volt op den duur naar een duurzame mix van wind- en zonne-energie. Wij zien kernenergie niet als een duurzame energiebron, vanwege het afval dat het veroorzaakt, maar om de transitie naar schone energiebronnen snel genoeg te maken is het voor nu wel de oplossing. ”
Er lijkt bij verschillende politieke partijen soms een bepaalde onwil te heersen om het klimaatprobleem aan te pakken. Denk je dat het doel om met Europa in 2050 klimaatneutraal te zijn, gehaald gaat worden?
“Ik denk dat het een politieke keuze is of je dat doel wel of niet wilt halen. Er gaan niet voor niets in de hele wereld jonge mensen de straat op om te demonstreren tegen het beleid van de huidige politiek. En terecht! Want er wordt veel te weinig gehandeld en dat is zonde, want juist die transitie geeft ons ook enorme kansen, om te investeren in een circulaire economie, in groene innovaties, in duurzame productieprocessen en om te zorgen dat we in een schonere en betere leefomgeving kunnen wonen. We kunnen deze kans bijvoorbeeld ook grijpen voor de vorming van een hogesnelheidsnet tussen steden in heel Europa. Het zou toch fantastisch zijn als je straks met de trein vanuit Amsterdam heel snel naar Barcelona kunt reizen, in plaats van gewoon met het vliegtuig?! Politici moeten deze keuze ook durven maken, ik heb zelf het gevoel dat de samenleving al heel veel verder is dan de politiek op dit moment.”
Dan een heel ander onderwerp, hoe kijkt Volt aan tegen de actuele nieuwe Spoedwet?
“Volt steunt die Spoedwet in principe. Het allerbelangrijkste daarvan is te zorgen dat er een goede juridische basis voor is en het is wel duidelijk geworden dat dit niet het geval was. Daaruit blijkt dat de regering de zaken niet helemaal goed op orde had. Ik denk dat we blij mogen zijn dat we daarin dus een goede onafhankelijke rechtsspraak hebben (Inmiddels is in hoger beroep door de rechtbank geoordeeld dat de fundering voor de spoedwet juridisch wel voldeed, red.) . Ik denk dat de avondklok op dit moment nog noodzakelijk is om te zorgen dat er ook weer voor meer versoepelingen ruimte komt.”
Wat is het grootste verschil tussen Volt en D66?
“Het elementaire, echt fundamentele verschil is, dat Volt een echte Europese partij is. Volt is actief in alle landen van de Europese Unie en we maken ons dus ook in al die landen hard voor hetzelfde programma als wat we hier in Nederland hebben. In Bulgarije staan we op straat te demonstreren tegen de corrupte regering die misbruik maakt van EU-geld, in Italië maken we ons hard om te zorgen dat de nodige hervormingen worden doorgevoerd en daarnaast zijn er al die Europese uitdagingen die we ook Europees moeten aanpakken. En verder zijn er natuurlijk ook nog heel veel inhoudelijke punten waarop we verschillen.”
Zou je daar kort samengevat iets meer over kunnen zeggen?
“Wij vinden bijvoorbeeld veiligheid heel belangrijk. Het is natuurlijk vreemd dat we voor onze veiligheid op dit moment afhankelijk zijn van de Verenigde Staten, daarom willen wij met Volt op korte termijn voldoen aan de 2% NAVO-norm. Ook kernenergie en het klimaat, waar we het net al even over hadden, zijn onderwerpen waar de meningen in de politiek over verschillen. Daarnaast zijn wij voor een ministerie van Digitale Zaken waarmee we willen bereiken dat we klaar zijn voor de nieuwe technologieën die onze samenleving steeds meer beheersen, aan de ene kant door te zorgen dat de ICT-infrastructuur van onze overheid beter op orde is en aan de andere kant door proactief te reageren op de nieuwe technologieën die op ons af komen.”
Ik las in het verkiezingsprogramma dat jullie een aantal nieuwe soorten ministerschappen willen, bijvoorbeeld een minister voor Emancipatie en Kansengelijkheid. Kun je iets vertellen over de bestuurlijke veranderingen die jullie met Volt graag willen?
“Op dit moment zie je dat heel veel groepen eigenlijk nog niet goed vertegenwoordigd worden in de samenleving of in beleid. Daarom willen we een minister voor Emancipatie en Kansengelijkheid, om een belangrijk signaal af te geven dat we in Nederland discriminatie en inclusiviteit heel hoog op de agenda hebben staan. Deze minister gaat onder andere in het doelgroepenbeleid bekijken hoe er nu naar verschillende groepen in de samenleving wordt gekeken en hoe we de barrières daarvoor kunnen weghalen, maar ook naar hoe de verschillende groepen worden meegenomen in het departementaal beleid.
Daarnaast wil Volt meer inspraak mogelijk maken, zodat mensen echt onderdeel zijn van de democratie, juist om het vertrouwen in onze principes te versterken en gebruik te maken van alle kennis en creativiteit die we hebben in onze samenleving. Zo zijn we aan het kijken naar de oprichting van burgerfora, een mooi voorbeeld daarvan is natuurlijk het klimaatpanel in Frankrijk. Zo’n burgerforum is bedoeld om mensen vanaf het begin van een proces mee te nemen, om te inventariseren wat mensen belangrijk vinden, welke ideeën ze hebben en hoe ze tot die ideeën komen, maar we bekijken ook digitale participatietools en op lokaal niveau een burgerbudget, zodat mensen zelf kunnen bepalen waaraan geld moeten worden besteed in bijvoorbeeld hun eigen wijk of omgeving. En een ander punt is dat we ook een constitutioneel gerechtshof willen oprichten dat onze wetten kan toetsen aan de grondwet.
Volt wil graag investeren in sociale advocatuur. Waar moeten die investeringen toe leiden?
“De afgelopen jaren is de sociale advocatuur steeds meer uitgekleed, terwijl iedereen toch recht heeft op een goede ondersteuning in de rechtsspraak. Daarom willen we investeren om te zorgen dat er sprake is van een stabiele vorm van sociale advocatuur. Die investeringen moeten ertoe leiden, en dat is heel belangrijk, dat mensen weer geholpen kunnen worden op het moment dat ze bijvoorbeeld een arbeidsconflict hebben, of een conflict over de huur, zodat ze zich goed kunnen verweren.”
Er is veel discussie geweest in de politiek of het verstandig is om Zuid-Europese landen of andere landen leningen te verstrekken. Wat is het standpunt van Volt daarover?
“Ik denk dat het heel belangrijk is dat we nu een gezamenlijk coronaherstelfonds hebben, er zijn landen die ontzettend hard zijn geraakt door de coronacrisis. Daarbij is het natuurlijk wel heel belangrijk dat de investeringen op een juiste manier worden gedaan, daarvoor is het recovery and resiliance fund in het leven geroepen, waarbij landen moeten aangeven waar ze het geld voor gaan gebruiken. Ik denk dat dat heel goed is. Uiteindelijk willen we met elkaar tot een zo sterk mogelijke Europese Unie komen en moeten we dus ook zorgen dat we alle economieën binnen de Europese Unie heel weerbaar maken.”
Heb je tot slot misschien nog een boodschap voor de lezers van dit interview?
“Wat ik de lezers graag zou willen meegeven is, we leggen vaak heel erg de nadruk op de verschillen in de samenleving, terwijl we volgens mij juist ook zouden moeten kijken, wat we met elkaar kunnen bereiken en hoe we dat kunnen doen. Op het moment dat we samenwerken, over grenzen, zijn er prachtige mogelijkheden. We moeten ook durven dromen over een duurzame, sociale, gezonde en democratische toekomst. Ik denk dus dat het belangrijk is dat lezers nadenken over hoe zij zo’n toekomst graag voor zich zien, in wat voor wereld zij zouden willen leven en welke politieke partij daar goed bij zou passen. En uiteindelijk is het natuurlijk belangrijk dat iedereen gaat stemmen!”