Bastiaan Meijer rondde zijn studie af als journalist, werkte voor verschillende landelijke media als Radio 538, Radio Veronica, NPO Radio 1, NPO 3FM, AVROTROS en BNN-VARA en begon zijn eigen podcast, PodBast, die inmiddels 5 jaar bestaat. In die podcast voert hij diepgaande gesprekken met bekende Nederlanders over de weg naar hun succes en de tegenslagen die ze daarbij tegenkwamen. Als interviewer won Meijer de Online Radio Award voor ‘Beste Presentator’ in 2020 en de Dutch Podcast Award voor ‘Beste Host’ in 2021. Naast de PodBast werkt Bastiaan Meijer op dit moment freelance voor onder andere Qmusic, Joe en NH Radio als producer en is hij in te huren als presentator of gastdocent. Actueel Nieuws praatte met hem over zijn carrière, de PodBast en zijn toekomstplannen.
Je bent begonnen bij Radio Bodegraven en daarna ook verder bij de radio gaan werken. Is dat een bewuste keuze geweest?
“Dat was zeker niet bewust, maar echt toeval. Ik liep stage in een bejaardenhuis in Bodegraven en daar kwam ik iemand tegen van de lokale omroep die vroeg of ik nog een hobby zocht. Ik had niet zoveel anders te doen, dus ik dacht, dat lijkt me wel grappig, ik ga een keer kijken. Ik ging dus op zaterdagavond bij een jongerenprogramma kijken en dat vond ik eigenlijk best leuk. Toen mocht ik een keer mee presenteren. Super spannend natuurlijk! Al die oude fragmentjes heb ik nog bewaard. Dan hoor je hoe ik toen een aankondiging deed, mijn stem was heel anders dan nu. Het is nu veel rustiger en lager, toen was het nog wat meer gespannen, meer geknepen. Als ik mezelf ook een verhaal hoor bouwen, dat zou ik nu heel anders doen. Daar leer je dan wel wat van. Het is dus niet echt een bewuste keuze geweest om daar te starten, maar het was wel precies wat ik leuk vond. Ik was als kind al heel veel bezig met creëren en creatief bezig zijn. Ik maakte met mijn zusje samen filmpjes met de fotocamera van mijn ouders. We speelden dingen van André van Duin na, of als er familiefeestjes waren, dan maakten wij altijd een stukje. Het zat er dus altijd al een beetje in.”
Je bent nu bij verschillende media actief als freelancer en inmiddels ook heel ervaren als producer. Wat houden je werkzaamheden precies in?
“Ik produceer bij de radio, bij Qmusic en bij Joe. Ik ben ook inval-verslaggever bij NH Radio, dus als de vaste verslaggever niet kan, dan bellen ze mij. Daar sta je de ene keer met een paddenstoelenexpert op een landgoed en de volgende keer ergens in een worstenfabriek te kijken hoe de worsten gemaakt worden en dan weer bij een sportschool of bij een tantra workshop. Ik vind dat heerlijk en het is ook goed voor de creativiteit. Je bekijkt per keer, wat is de klus nu, wat gaan we doen? Wat voor creatieve invalshoeken kan ik kiezen, welke grapjes kan ik maken? Daarnaast doe ik PodBast en ben ik in te huren als presentator en voor podcast coaching en workshops. Ik geef bijvoorbeeld veel workshops op scholen, dat vind ik ook echt geweldig.”
Hoe is het om voor de klas te staan?
“Dat vind ik echt geweldig! Ik denk altijd maar, je hoeft er maar één te inspireren en dan is eigenlijk voor mij mijn missie al geslaagd. Ik weet nog hoe tof het was als er bepaalde mensen op school kwamen vertellen over hoe zij dingen deden, zeker als het over iets ging dat je al interessant vond. Podcasts kent iedereen doordat veel mensen nu op TikTok podcast fragmentjes maken en dat is super populair. Dus hoe chill is het als je leert hoe jij dat ook kan doen! Ik sluit dus ook niet uit dat als ik de media op een gegeven moment zat zou zijn, dat ik dan leraar zou worden. Ik heb dat ook ooit overwogen voordat ik dit ging doen, ik heb niet voor niks voor onderwijsassistent gestudeerd.”
Was het uiteindelijk toch niks voor jou het onderwijs?
“Ik vond de opleiding te makkelijk. Ik moet een beetje geprikkeld worden, want anders ga ik me vervelen, dus uiteindelijk heb ik ervoor gekozen om terug te gaan naar de havo in plaats van die mbo studie af te maken.”
Kun je iets meer vertellen over je werk als freelancer?
“Nadat mijn contract bij Radio Veronica ophield, ben ik uiteindelijk gaan freelancen bij Qmusic, Joe en NH Radio. Ik werk op verschillende zenders, zenderneutraal noem ik dat. Enerzijds heb ik heel erg behoefte aan die vastigheid, dat je weet, ik moet maandag tot en met vrijdag ergens zijn, en aan het eind van de maand krijg ik dat overgemaakt. Aan de andere kant merk ik ook dat ik dan denk, het voelt een beetje alsof je in een kooi gestopt wordt. Nu heb je dan misschien wat meer onzekerheid, je weet soms niet hoe de volgende maand eruit gaat zien. Dat is denk ik iets wat elke freelancer heeft, maar dat is ook wel weer leuk. Ik kom dus nu op veel verschillende plekken en het is heel interessant om te zien hoe bij de verschillende radiostations dingen gaan. Bij de ene plek moet je heel kort schrijven en bij de andere juist uitgebreider, bij de volgende vinden ze het juist weer gezellig als je wat langer de tijd neemt. Waar je bijvoorbeeld bij Radio Veronica heel erg op de muziekdetails in kon gaan, is het bij Joe juist weer de bedoeling dat het kort is. Dat prikkelt je als maker ook. Je leert in verschillende stijlen dingen maken.”
Hoe kijk je dan aan tegen jouw positie als freelancer? Staat die onzekerheid soms ook je ontwikkeling in de weg?
“Het is fijn als je een buffer hebt en die heb ik gelukkig omdat ik afgelopen zomer een tijdje zes dagen per week aan het werk was voor twee opdrachtgevers. Ik denk ook niet dat onzekerheid in de weg staat, maar ik denk juist dat je je er ook heel veel door ontwikkelt. Ik weet niet of ik dit tien jaar op deze manier zou willen doen, maar voor nu vind ik het heel leuk. Ik leer overal wat en ik ontmoet veel mensen, wat ook heel belangrijk is in mijn tak van sport, dat je veel mensen kent. Ik denk dat het wel goed is om voor jezelf te bepalen waar je heen wil en of wat je doet daarbij past. Ik wil heel graag weer wat meer dingen zelf maken, wat meer presenteren. 2024 wordt voor mij het jaar dat ik daar mijn focus weer op ga leggen. Dat betekent dat ik bepaalde productieklussen misschien wat minder ga doen. PodBast kost ook heel veel tijd, ik vind het soms lastig om balans te vinden.”
Hoe lang ben je nu al bezig met je podcast, de PodBast?
“5 jaar inmiddels. We zijn sinds kort opgenomen in de collectie van Beeld en Geluid in Hilversum. Bij Beeld en Geluid vonden ze dat we onderdeel zijn van de podcast-historie van Nederland, daarom zijn we daarvoor gevraagd. Dat is natuurlijk een super grote eer! Beeld en Geluid is ook een bijzondere plek waar we twee podcasts hebben opgenomen, eentje met Wibi Soerjadi afgelopen oktober, voor mij echt een van de mooiste gesprekken die in de podcast hebben plaatsgevonden. Wibi was tijdens dat gesprek zelf ook echt heel open. En het jaar ervoor met Rik van de Westerlaken. Het is een leuke plek om af en toe terug te komen. We hebben daar namelijk opgenomen met publiek erbij. Het is bijzonder, dat het dan lukt om toch een intiem gesprek te creëren. Je vergeet op een gegeven moment dat er mensen bij zitten, behalve als ze ineens gaan lachen of als er applaus komt.”
Dat lijkt me een gave ervaring! Ben je van plan dat opnemen met publiek vaker te gaan doen?
“Zeker! Maar niet te vaak, want het moet leuk blijven. Zo’n live uitzending is echt vier keer meer werk dan normaal, omdat je het ook een beetje mooi wilt aankleden en je moet een gast hebben die het leuk vindt om op een bepaald moment op een bepaalde plek te zijn met publiek erbij.”
Je hebt met PodBast ook een aantal prijzen gewonnen. Waar liggen je ambities met PodBast?
“Ik twijfel er altijd een beetje over welke kant ik op wil, maar zolang er inspirerende mensen zijn die binnen het format van PodBast passen, zal PodBast denk ik blijven bestaan. Misschien niet in de intensiteit van het begin, met één aflevering per week, want ik wil kwaliteit leveren en kwaliteit gaat voor mij boven kwantiteit. We hebben dus afgelopen najaar voor het eerst geprobeerd om vier weken op rij een aflevering te lanceren om te kijken wat dat doet voor een algoritme, de play en de hype. En uiteindelijk heb ik gemerkt dat het niet heel veel verschil maakt met dat je om de week lanceert. Het is voor mij ook een beetje puzzelen wat werkt, want in die vijf jaar is er veel veranderd, enerzijds in de manier waarop je content moet maken, maar anderzijds ook in de manier waarop je een podcast maakt. Dus waar ik vroeger promo’s maakte die er heel verzorgd uitzagen, echt alsof het een TV programma was, met een gouden cirkel onderin met de naam van de gast en een quote en kleine ondertiteling, moet het tegenwoordig voor TikTok met gigantisch grote letters, flashy, snel en kort. Daar moet je dus allemaal rekening mee houden en dat is soms wennen, omdat je dan denkt, maar ik heb het toch altijd zo gedaan!”
Dat is bij een dieptegesprek vast ook lastiger?
“Het is altijd een beetje een struggle. Voor socials heb je clickbait, een sensationele zin, nodig. Maar de gesprekken die ik voer zijn geen clickbait, het zijn mooie diepe gesprekken. Ik vind het zelf best heftig als iemand zegt, ‘er kwam een punt dat ik niet meer wilde’, om dat dan in de titel te gaan zetten, maar als clickbait zou het wel moeten. Dat is dus een soort constante spagaat tussen sensatie en integriteit waar ik in zit.”
Wat heb je geleerd van de jaren dat je bezig bent met PodBast? Wat zijn de lessen die je uit de gesprekken met de gasten hebt gehaald?
“Dat iedereen te maken krijgt met tegenslagen en dat het vooral gaat om hoe jij daarmee omgaat. Dat mindset heel erg belangrijk is, maar dat er ook geluk bij komt kijken. Je moet de juiste mensen tegenkomen en die moeten het je ook gunnen. En daarnaast heb ik van iedere gast wel iets specifieks geleerd, ik merk dat het mij als mens ook heel erg heeft doen groeien. De dingen waar ik tegenaan loop kan ik bespreken met mensen waar ik tegenop kijk. Hoe tof is dat?”
Je hebt toch ook een keer een vriend aan de PodBast overgehouden?
“Je hebt soms gasten waarbij het allemaal via het management moet en die spreek je dan amper, die willen ook niet hun persoonlijke contactgegevens geven, maar anderen regelen het heel persoonlijk. Ik heb zo met Ruben L. Oppenheimer, de cartoonist, een vriendschap overgehouden. Wij appen elkaar soms één keer per week, soms 35 keer per dag, afhankelijk van hoeveel tijd we hebben. Ruben is een mens waar ik heel veel bewondering voor heb en ik vind echt dat deze man een gigantisch groot talent heeft. Hij heeft veel te maken met bedreigingen en het is eigenlijk best interessant om te horen hoe hij daarmee omgaat. Ik heb ook dingen waar ik als jonge maker tegenaan loop, maar hij zit al wat langer in het vak. En ik heb nog een paar andere contacten overgehouden waarmee ik zulke dingen bespreek, Paul van Gorcum, de Baron, die bel ik ook ongeveer een keer per maand om te vragen hoe het met hem gaat. Dan babbelen we even, soms ga ik wel eens bij hem op de thee. Het is natuurlijk niet zo dat je met iedereen gezellig doet, bij iedereen op de verjaardag komt, verre van, maar het is wel leuk dat bepaalde mensen waar je een grote bewondering voor hebt, dat die zich ook met jou inlaten.”
Wat zijn dan dingen waar je als jonge maker tegenaan loopt?
“Zeker in het begin liep ik er tegenaan dat ik iets had wat mensen nog niet kenden. Dat was in de periode – je kunt het je bijna niet meer voorstellen – dat niet iedereen een podcast had. Ik moest altijd eerst uitleggen wat een podcast was en waarom mensen daaraan mee zouden willen werken en waarom dan bij mij. Daarnaast loop ik er soms tegenaan dat ik niet net als grote media ook een juridische afdeling heb die kan zeggen van ‘hé, vriend, je hebt ons beeld of onze audio gebruikt, dat is niet de bedoeling, je haalt het offline of je gaat betalen’, ik moet dat soort dingen allemaal zelf doen.”
Heb je dat wel eens aan de hand gehad?
“Ja, het is inderdaad wel eens voorgekomen dat partijen zeiden, ‘in een Podcast zei hij’, en dat er dan verder geen melding bij stond dat het mijn nieuws was. Officieel moet dat wel, als je beelden of een citaat gebruikt, moet je zeggen waar het vandaan komt, of je moet betalen. Dat is wel lastig. In basis wil ik gewoon die gesprekken maken en het is natuurlijk leuk als het nationaal opgepakt wordt in de media, maar soms zou het ook wel lekker zijn als je zoiets gewoon over kon geven aan mensen die verstand hebben van juridische zaken. Maar goed, dat leer ik dus wel allemaal zelf. Het is ook wel weer leuk, dat je het je grotendeels zelf allemaal hebt aangeleerd en dat je dan weer mensen kan inspireren daarmee.”
Zijn er ook bepaalde podcasts waar je inspiratie uit haalt?
“Dat is eigenlijk grappig, ik luister zelf niet zo veel podcasts, er zijn geen series die ik volg en ik heb ook geen abonnementen op podcasts. De enige die ik luister zijn vooral ter research. Ik ben zoveel met audio bezig, dat ik daar soms gewoon geen zin meer in heb, dat ik voor de rest vooral veel naar muziek of luisterboeken luister. Maar natuurlijk hoor je wel eens iets dat je interessant vind en dan laat ik me daardoor inspireren.”
Heb je wel eens nagedacht over een overstap naar andere vormen van media, zoals televisie?
“Ik zou daar niet onwelwillend tegenover staan. Ik heb nog niet zoveel dingen op beeld gedaan. Ik doe natuurlijk de PodBast, maar verder nog niet zo veel. Ik moet daar ook gewoon wat stappen in gaan ondernemen, maar ik zou er zeker voor openstaan. Stel dat je iets als PodBast zou kunnen doen op TV, dan krijg je een beetje iets College Tour-achtigs, maar dan net iets jonger. Dat zou hartstikke mooi zijn, zou ik zeggen.”
Hoe kijk jij aan tegen de veranderingen in het medialandschap?
“Ik denk dat het heel natuurlijk is hoe dat gaat. Je ziet dat veel online wordt, maar daardoor merk je ook dat mensen weer meer behoefte hebben aan de analoge vormen van media. De reden dat podcasts zo fijn zijn, is dat je niet je ogen hoeft te gebruiken en niet naar een scherm hoeft te kijken. Doordat iedereen de hele dag met schermen bezig is, merk je dat mensen het ook wel weer lekker vinden om even een krantje of een boekje te lezen. Waar ik me wel wat meer mee bezig hou is AI. Ik was laatst op de conferentie Eurosonic in de Oosterpoort en daar ging het over muziek en AI en dat zet je ook aan het denken. Enerzijds vind ik het heel mooi, opnames die eigenlijk niet zo goed zijn, kun je met AI laten klinken alsof je met elkaar in de studio zit. Maar anderzijds sprak ik ook iemand die vertelde soms een artikel in ChatGPT te uploaden om er een kop voor te verzinnen. De vraag is dan van wie die tekst is. Van ChatGPT, want omdat jij het daarin geüpload hebt kan iedereen erbij, of is het nog steeds van jou? Dat zijn wel dingen die ik fascinerend vind. Ze zeiden dat op die conferentie ook mooi. Ze zeiden, ‘vroeger moest jij uitvinden hoe je een bouwsteen kon maken en als jij eenmaal die bouwsteen kon maken, dan kon je daarmee een huis bouwen. Nu hoef je alleen te weten hoe je van die bouwstenen het huis moet bouwen. AI kan je ook met heel veel dingen helpen, maar uiteindelijk is, denk ik, de input die jij levert het belangrijkste. Uiteindelijk zal creativiteit volgens mij dan ook nooit uitsterven. Met AI kun je iets soms wel naar een hoger niveau tillen, dus ik denk dat dat een van de belangrijke dingen gaat zijn de komende jaren.”
Je PodBast werkt met leden, die voordelen hebben. Kun je iets vertellen over dat ledensysteem?
“Je bedoelt de PodBazen. Het basisprincipe daarvan is eigenlijk dat je de PodBast leuk vindt en wilt steunen. Ik heb heel lang getwijfeld over hoe ik iets van dat ledensysteem kon maken dat bij de PodBast past. Veel podcasts met leden geven hen bepaalde extra content. Het lastige daaraan vind ik, dat ik dan dus bepaalde dingen die goed zijn niet in de podcast zou moeten opnemen om daar geld mee te verdienen. Maar ik wil dat het eindproduct zo goed mogelijk wordt, dus dat is voor mij een struggle. Uiteindelijk heb ik daarom bedacht dat als iemand PodBaas wordt, dat ze dan als eerste te horen krijgen wie de gast is. Normaal kondig ik dat niet aan voordat de aflevering online komt. PodBazen mogen dan ook een vraag insturen. Het is natuurlijk altijd een beetje puzzelen hoe je kunt zorgen dat de vragen daadwerkelijk aansluiten, maar het leuke is dat zij ook vragen stellen waar ik zelf niet opgekomen was. Soms komt er dan een heel creatief of leuk antwoord uit. Mensen stellen soms ook vragen over iets waar ze zelf in hun leven tegenaan lopen en vragen dan hoe de gast daarmee omgaat. Bij Typhoon was er bijvoorbeeld iemand die vroeg hoe hij God betrekt in zijn werk en in zijn leven, want hij is gelovig. Dat zijn dingen die ik zelf misschien minder snel zou vragen omdat ik daar minder mee heb, maar die het gesprek wel weer interessant maken.”
Hoe lang werk je al met dat ledensysteem?
“Ik denk ongeveer 1,5 jaar. De mensen die mee doen, dat zijn gewoon echte fans. En daar ben ik super dankbaar voor!”
Wat zijn eigenlijk je best bekeken PodBasts?
“De best bekeken is Maarten van Rossem, de best beluisterde is Kees van der Spek. Ik speel met een idee – we hebben dat de werktitel PodBast Legacy gegeven – om de gasten die het populairst zijn, of de gasten die al een keer geweest zijn en veel aangevraagd worden, om die nog een keer langs te laten komen.”
Jij krijgt veel reacties op de podcast die je maakt. Hoe ga je met die reacties om en van welke reacties heb je geleerd?
“Feedback krijgen is een van de thema’s in PodBast. Omdat ik het moeilijk vond. Vaak wordt er gezegd ‘luister vooral naar de mensen die je liefhebben’, maar aan de andere kant zijn mensen die je liefhebben natuurlijk ook altijd een beetje gekleurd. Dat is ook het lastige. Ik moet altijd denken aan wat Thierry Baudet zei. Hij zei, ‘elke keer dat iemand eerlijk tegen je is, is het ook een cadeautje’. Hij heeft eens een boek gekregen van zijn vader. Hij vond het zoals hij zelf zei, ‘een links liberaal zeikboek’. En toen zei hij, ‘ik kan twee dingen doen, of ik leg het nu in de hoek, ik zeg dankjewel en ik kijk er nooit meer naar. Of ik vraag hem waarom hij ervoor heeft gekozen om mij dit boek te geven’. Zijn vader nam daar een beetje aanstoot aan. Maar Thierry zei ‘op het moment dat je niet eerlijk bent daarin, ontneem je iemand de kans om jou te leren kennen’. Met feedback is dat ook zo. Zelf vind ik het altijd het fijnst als mensen gewoon zeggen waar het op staat, in plaats van dat het mooier wordt gemaakt. Het moet wel een bepaalde vorm van redelijkheid hebben natuurlijk, dus niet alleen maar zeiken om het zeiken. Maar als je gewoon tegen mij zegt, ‘Bas, ik vond deze tekst niet goed, om die en die reden’. Dan ga ik mijn best doen om het volgende keer beter te maken. Maar als je zegt – en dat gebeurt ook wel eens – we moeten hier nog wat extra hebben en dan maak ik wat en dan wordt er gezegd ‘nee, we moeten iets anders hebben’. Ik weet het niet, daar kan ik niets mee. Ik probeer ook altijd wel door te vragen naar de reden dat mensen iets wel of juist niet goed vinden. Daar leer je ook weer van.
Ik laat de afleveringen voordat ze online gaan altijd even bekijken door een proefgroep. En dat klinkt heel erg alsof het een soort laboratorium is, maar ik heb gewoon inmiddels een aantal mensen verzameld van wie ik de mening op waarde schat en die het al langer volgen. Die kijken dus de aflevering van tevoren en zeggen me dan wat ze wel of juist niet goed vinden. Wat ik altijd doe met commentaar is, ik absorbeer het en dan bepaal ik zelf wat ik ermee doe. Sommige mensen zeggen dan, ‘je luistert helemaal niet naar wat ik zeg’. Maar dat is niet waar, ik luister wel, alleen ga ik het dan afwegen voor mezelf. Wat vind ik zelf. De online reacties gaan soms ook echt alle kanten op, dat heb ik inmiddels wel geleerd. Ik ben volgens die reacties zowel een rechtse fascist geweest, als een linkse wokeboy. En mensen hebben memes gemaakt van het gesprek met Baudet, omdat ik kennelijk een soort verliefd naar Thierry keek.“
Vond je dat grappig of juist heel vervelend?
“Er was dus een meme van, ik wil een man vinden die naar mij kijkt, zoals Bastiaan Meijer naar Baudet. Die meme vond ik heel erg grappig. Maar dat is gewoon mijn gezicht, ik heb een open, vriendelijk gezicht. Maar zoals ik kijk als ik interview, dat kan dan blijkbaar lijken alsof ik een beetje geadoreerd naar iemand zit te kijken. Aan de andere kant waren er op dat moment ook veel mensen die het bijvoorbeeld met dat gesprek niet eens waren. Dus ik dacht ik hou me maar een beetje stil. Het maakt uiteindelijk niet heel veel uit wat ik ervan vind, het gaat erom wat de luisteraars ervan vinden.”
Zijn er bepaalde mensen die je nog niet hebt geïnterviewd, maar die je voor de PodBast wel heel graag zou willen interviewen?
“Als we in Nederland kijken, dan is dat Gordon. Dat lijkt me geweldig! Ook omdat het volgens mij wel een uitdaging is om hem te interviewen. Maar ik denk dat het heel leuk kan worden en dat het ook een man is die een verhaal te vertellen heeft waar je ook echt wat van kan leren. Verder Mark Rutte en Hugo de Jonge. Internationaal zouden dat Robbie Williams zijn en Jim Carrey of Jack Black.”
Dus je ziet jezelf ook wel in het Engels interviewen?
“Jazeker! Ik denk alleen dat mijn Engels daar nog niet goed genoeg voor is. Ik spreek fatsoenlijk Engels, ik kan me echt wel redden, maar ik moet dat veel harder voorbereiden. En ik ben ook nog zoveel bezig met of het wel fatsoenlijk klinkt en of ik de goede grammatica gebruik, dat ik me niet echt meer over kan geven aan een gesprek.”
Heb je nog tips voor mensen die een podcast willen beginnen?
“Stel jezelf als eerste de vraag, waarom wil ik een podcast beginnen? En dat klinkt gedesinteresseerder dan ik het bedoel. Als je motivatie is dat iedereen het doet en het leuk is om een beetje te hobbyen, prima. Wil je er tienduizenden mensen mee bereiken, dan zou ik mijn verwachtingen iets bijstellen, want uit onderzoek blijkt geloof ik dat de meeste podcasts aflevering 7 niet halen, omdat er te weinig mensen luisteren of omdat mensen merken dat het toch wel veel werk is voor wat het oplevert. Ten tweede zou ik zeggen luister veel naar wat anderen doen, dat heb ik in het begin ook gedaan. Laat je daardoor inspireren. En dat dan niet één op één kopiëren. Wat je goed vindt, neem je mee, wat je slecht vindt, ga jij beter doen. Dat is eigenlijk de basis van wat ik mee wil geven.”