Column geschreven door Mark Teurlings

Op 21 april 2023 werden Richard de Mos en onder meer mijn cliënt Dennis Buis door de rechtbank Rotterdam onder leiding van voorzitter Jacco Janssen vrijgesproken van alle beschuldigingen. In deze column leg ik uit waarvan ze werden beschuldigd, waarom ze zijn vrijgesproken en waarom de officier van justitie het beroep beter kan intrekken.

Alle acht verdachten werden beschuldigd van lidmaatschap van een criminele organisatie en de meesten ook van ambtelijke omkoping. Daarnaast werd Richard de Mos ook beschuldigd van schending van het ambtsgeheim, mensensmokkel (het tewerkstellen van een illegale vreemdeling) en meineed. Sommigen hadden ook een andere beschuldiging. Daar ga ik het niet over hebben.

De rechtbank heeft in zekere zin afstand genomen van het dossier en heeft gekeken met een soort helikopterview die weerballonvisie werd genoemd. Iets wat de rechtbank siert en vaker zou moeten doen. Want door even los van alle beschuldigingen en verweren te kijken naar wat er echt aan de hand is kreeg de rechtbank oog voor de werkelijkheid. En die werkelijkheid is dat op het moment dat de donaties werden gedaan, de ondernemers de politiek zat waren en blij waren met een nieuw geluid en dat zij zonder enige kwade bedoeling een net begonnen partij zijn gaan steunen. De rechtbank zei: “In algemene zin ligt het niet voor de hand dat een net startende politieke partij zijn peuter- en kleuterbestaan en de potentiële eerste groei inricht met strafbare feiten als ambtelijke omkoping met partijdonaties als basis.” Op dat moment konden en hoefden de sponsoren niet te verwachten dat de partij zo groot zou worden en nog wethouders zou leveren ook. Met andere woorden, ze hoefden in het geheel niet te rekenen op enig voordeel voor hen. 

Voor het bewijs van omkoping is een kwade bedoeling een noodzakelijke voorwaarde. Dat moet dan zijn gebaseerd op de uiterlijke verschijningsvorm van de gift zoals de hoogte van het bedrag, op welke wijze of de vorm. Dat noemt men de voorkant van de ambtelijke omkoping. Dan heb je ook nog de achterkant en dan kan de kwade bedoeling van de gever worden afgeleid uit concrete gunsten/tegenprestaties van de ambtenaar of een voorkeursbehandeling.

Bij elkaar is er € 100.659,33 aan de partij Hart voor Den Haag gedoneerd, dus géén gift aan De Mos en zijn collega. De rechtbank concludeerde dat met de beste wil van de wereld niet kan worden vastgesteld dat, en zo ja, in hoeverre, de positie van De Mos en zijn collega één op één door de partijdonaties is verbeterd. En dus zei de rechtbank dat uit de partijdonaties geen kwade bedoeling van de gevers kan worden afgeleid. Sterker nog zei de rechtbank: een partijdonatie wordt in principe juist gedaan met simpel gezegd een goede bedoeling. 

De rechtbank heeft toen gekeken naar de achterkant en dus naar concrete gunsten/tegenprestaties van Richard de Mos cs of een voorkeursbehandeling maar na een uitgebreide bespreking van alle ten laste gelegde tegenprestaties is het beeld niet  gewijzigd. Dus van kwade bedoelingen van de ondernemers is geen sprake geweest. 

Omdat De Mos en de anderen werden vrijgesproken van de ambtelijke omkoping werden zij ook van deelname aan een criminele organisatie vrijgesproken.

Natuurlijk waren wij blij met de uitspraak. Ook mijn cliënt Dennis heeft drie jaar op die uitspraak moeten wachten. Hij heeft jarenlang hard gewerkt om zijn imperium op te bouwen en voedde ook de monden van vele mensen die met hem en voor hem werkten. Zakelijk is hij door deze zaak helemaal kapot gemaakt in Nederland. Het verlies is al opgelopen tot vele miljoenen en veel mensen raakten hun baan kwijt. Privé, lichamelijk en geestelijk heeft de beschuldiging ook een enorme impact op Dennis gehad. 

De opluchting van de vrijspraak en de wil de draad weer op te pakken werd wreed verstoord door het door het Openbaar Ministerie ingestelde hoger beroep. Ondanks dat veel mensen zich bij het Openbaar Ministerie kennelijk bezig hielden met het beroep, waaronder het Hoofd van het College van Procureurs-generaal Gerrit van der Burg, liet men weten meer tijd nodig te hebben om zich te beraden of men het hoger beroep voortzet.

Het Openbaar Ministerie heeft die macht en kan daar lang over doen. In principe tot de eerste zitting bij het Gerechtshof Den Haag en die vindt vaak pas plaats minimaal 1 jaar maar soms 2 jaar of langer na het vonnis van de rechtbank. 

De rechtbank heeft een zeer uitvoerig mooi en evenwichtig vonnis geschreven. Daar kun je het niet mee eens zijn maar als Openbaar Ministerie heb je een andere positie dan een verdachte die in beroep gaat. Het Openbaar Ministerie moet ook luisteren naar de maatschappij en kijken naar de impact van een hoger beroep op de maatschappij en de betrokkenen. Als je dan ziet dat een van de grootste steden van dit land, Den Haag, door deze vervolging al jaren politiek lam ligt en de betrokkenen, zoals mijn cliënt zonder enig strafrechtelijk verleden al jarenlang ernstig lijdt onder deze vervolging en enorme psychische, lichamelijke en financiële schade lijdt die alleen maar groter wordt dan moet je als Openbaar Ministerie minstens sneller een definitieve beslissing nemen. Gezien alle omstandigheden en het zeer duidelijke vonnis van de rechtbank ben ik niet alleen als advocaat maar ook als mens stellig van mening dat dit beroep zo snel mogelijk moet worden ingetrokken.